Beste AIN’ers,
Gedurende een gezellige eetafspraak met AIN-leden en vrienden Peter Evers en Boyd Hendriks in Haarlem, werd verzocht een artikel te schrijven over mijn ervaringen als kennismanager in den vreemde. Het is een vervolg op een eerder artikel, gepubliceerd in 2013. Graag voldoe ik aan dit verzoek, mede omdat er zoveel mogelijkheden zijn voor Nederlandse informatie-specialisten om te werken in het 
buitenland. Uiteraard komt zo’n beslissing met consequenties want je laat wat achter voor een avontuur in het buitenland, en in mijn geval meestal een ontwikkelingsland. Ik kan je echter verzekeren dat werken in het buitenland stimulerend en lerend is. Na mijn consultancy bij de Islamic Development Bank (zie vorige artikel) ben ik vervolgens werkzaam geweest voor de United Nations Development Program (UNDP) in New York. Geen ontwikkelingsland maar een bijzondere enerverende afwisseling na Jeddah om met vrouw en dochter in New York rond te wandelen (dit was in Jeddah niet mogelijk). De wandeling van Central Park, door Greenwich naar de Pier van de ferry of Staten Island deed mij herinneren aan dezelfde wandeling met Boyd Hendriks gedurende een KM Conferentie in New York waar wij een workshop presenteerden. Het was voor onze dochter ook de eerste keer dat zij sneeuw en kou meemaakte.
Vervolgens een opdracht voor de African Development Bank in Abidjan, Ivoorkust. Fantastische opdracht om de Disclosure Policy (Openbaarmaking van documenten) in te richten naar moderne inzichten en technologieën (Sharepoint en Teams). Zaten heel veel basis bibliotheek elementen in deze opdracht omdat het ging om alle informatie die de bank produceert, te classificeren en te bepalen wat en wanneer openbaar gemaakt kan worden en hoe dit proces kan worden vormgegeven via een proces gefaciliteerd met Sharepoint. Ivoorkust staat niet in de top 100 van vakantielanden maar het is een fantastisch land. De armoede is zichtbaar maar dat zie je niet gereflecteerd in de vriendelijkheid en behulpzaamheid van de mensen. Ivoorkust was eerder onder bestuur van Frankrijk en daardoor is de Franse keuken en stokbrood standaard. Veel weekenden doorgebracht aan de kust om uit te waaien op volledig lege stranden en uiteraard ook de cacaovrucht plukken en in de fabriek kijken.
 Wandelen op het strand |
 Plukken van de cacao vrucht |
In de laatste maanden van mijn werk in Abidjan werd ik gepolst door mijn oude werkgever (ADB) over een kennis opdracht in Bangladesh. Dat is dicht bij ons huis (Manila) en ega en dochter hadden wel zin om terug te keren naar huis. Begonnen in mei 2020 toen corona een opmars maakte dus vooral vanuit huis gewerkt met korte trips naar Dhaka. De kern van de opdracht is om een kenniscentrum in te richten dat klimaat diensten (klimaat data en informatie) veredelt en toepasselijk maakt voor gebruik in het departement voor infrastructuur. In het kort, wat moet een ingenieur doen om een project (bouw van een brug, een weg, etc) klimaat proef te ontwikkelen zodat dit bouwwerk niet wordt weggespoeld door water (zee of rivier). Dit betekent de identificatie van zogenaamde ‘best practices’ (nationaal en international), opzetten klimaat databases (o.a. KNMI) en allianties met klimaat centra (o.a. met Delft, Wageningen etc.), en training om de informatie te vinden en toe te passen. Leidend in dit proces is de Bangladesh Deltaplan 2100, opgetuigd (met Nederlandse hulp) om het land te beschermen tegen te veel en te weinig water. Dit kenniscentrum wordt ingericht in het grootste departement (13.000 staf), vergelijkbaar met ons Ministerie van Infrastructuur en Water. Er zijn ook andere ministeries bij betrokken want klimaat maatregelen moeten in coördinatie met andere ministeries worden afgestemd o.a. bosbeheer, waterwegen, transport etc. Kennismanagement is nieuw voor deze overheidsorganisatie. De inrichting van de organisatie is klassiek overheid en gebaseerd op Max Weber (1864-1920) indeling. Het management van het departement realiseert de beperkingen van kennisdeling in overheidsorganisatie en is van goede wil om de informatie-uitwisseling tussen de verschillende infrastructuur divisies te verbeteren. De eerste rapportage had al vastgesteld dat informatie verticaal wordt gefaciliteerd maar niet horizontaal. Dus de opdracht is deels organisatorisch, deels IT (KM Systeem) en vooral training. Ik vind de opdracht uitermate interessant. Het onderwerp klimaat is een passie en het werk wordt uitgevoerd met 3 andere internationale specialisten en 20 lokale specialisten. Ik word geacht te adviseren en richting te geven aan de uitvoering maar de lokale staf moet implementeren. Dat is niet makkelijk in deze tijd van thuiswerken maar het is niet anders. Dus Teams en Zoom zijn aan de orde van de dag om de 4 werkgroepen aan te sturen.
Mijn uitzicht vanaf mijn thuis werkplek is fraai. Ik kijk uit over een park en regelmatig zit er een exotische vogel op mijn balkon. Aan de andere zijde van het appartement een rivier met heel veel vissen die borrelend zuurstof tanken en op datzelfde moment een prooi zijn voor de roofvogels.
 |
 |
Ik probeer afwisselend 2 maanden in Dhaka te zijn en drie maanden thuis in Manilla. De ervaring en de gesprekken die ik met opdrachtgevers heb, is dat de kwaliteit van Nederlandse informatie-specialisten gewaardeerd wordt. Dit betreft niet alleen technische zaken maar ook kennismanagement. Immers, overheidsorganisaties zijn bij uitstek kennis intensive organisaties (net zoals accountants, fiscalisten, engineers, ziekenhuizen, etc). De meeste professionele organisaties hebben een kennismanagement plan. Dit is minder het geval bij overheidsorganisaties hoewel ik wel -internationaal- verbeteringen zie. Overigens niet in Nederland maar misschien let ik niet goed op de Nederlandse ontwikkelingen. Mijn ervaring is dat het inrichten van een kennis- en lerende organisatie minimaal 5-7 jaar vergt. Dat is een langzaam proces en bovendien worden vooraf niet goed de doelen of uitkomsten gedefinieerd waardoor de resultaten niet altijd goed zichtbaar worden. De onduidelijkheid wat kennismanagement nu eigenlijk precies is, speelt ook een rol in de acceptatie van kennismanagement in organisaties. In de implementatie van kennismanagement val ik meestal terug op de praktische methodologie van ADKAR (Awareness, Desire, Knowledge, Ability en Reinforcement). De A en D loopt momenteel en in dit najaar beginnen we met de K en D. Onderdeel daarvan is de oplevering van een kennismanagement systeem en interactieve workshops. Dit laatste met kennisinstituten in Bangladesh en in Europa. Mijn opdracht loop tot 2023 en daarna moet de lokale staf het kunnen overnemen. Gedurende het werk kom ik 
veel problemen tegen maar gelukkig kan ik terugvallen op vrienden in Nederland. Niet altijd per zoom maar tijdens bezoek in Nederland. Dat Nederlandse contact met o.a. AIN-netwerk vrienden ervaar ik als een gemis. We kunnen wel whatsappen en video bellen maar een informele babbel op een terrasje is voor mij de optimale kennis uitwisseling model.
Met een hartelijke groet,
Daan Boom
ps: Heb je vragen aan Daan, mail hem dan (daanboom@gmail.com).