Op donderdag 2 juni 2016 werd een bezoek gebracht aan Het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG), de grootste instelling ter wereld op het gebied van de sociale geschiedenis. Het dankt deze positie vooral aan het feit dat het al sinds 1935 probeert het culturele erfgoed van de vaak bedreigde arbeidersbeweging en andere emancipatorische groepen en stromingen veilig te stellen. Marja Musson van de afdeling Collectieverwerking heeft de 30 AIN-deelnemers uitgebreid geïnformeerd over het instituut en de rol van de afdeling Collectieverwerking. Daarnaast kregen we een rondleiding, die werd afgesloten met een borrel.
Het IISG is in 1935 opgericht door N.W. Posthumus. Nicolaas Wilhelmus Posthumus was getrouwd met Willemijn Posthumus-van der Goot (zij was mede-oprichtster van het IIAV, nu).
In 1979 werd IISG onderdeel van de KNAW en in 1989 verhuisde het naar de huidige locatie aan de Cruquiusweg in Amsterdam.
De afdeling Collecties (voor de reorganisatie 30 fte; na de reorganisatie 19 fte) bestaat uit 3 afdelingen:
- Collectievorming
- Collectieverwerking
- Dienstverlening en collectiebehoud
De afdeling Collectieverwerking bestaat uit 8 medewerkers (6 fte) en 1 tijdelijke medewerker, jaarlijks versterkt door 27 vrijwilligers/stagiairs/vakantiekrachten.
Het eerste speerpunt in de huidige beleidsplanperiode is het terugdringen van de achterstanden. Niet alleen archieven maar ook collecties van diverse materiaalsoorten worden nu beschreven in EAD (Encoded Archival Description), er wordt meer projectmatig gewerkt, vaste werkzaamheden worden ingepland en er wordt vooral gezocht naar pragmatische oplossingen. De afdeling kan niet alles doen en moet continu keuzes maken.
Het tweede speerpunt betreft het verwerken van digital born collections: archieven en collecties die uitsluitend digitaal aangeleverd worden, hetgeen inhoudt dat de workflow en de inhoud van het werk zal veranderen. Er is daardoor ook behoefte aan andere metadata-standaarden zoals MODS, METS, PREMIS etc.
De afdeling werkt met de volgende systemen: het open source catalogussysteem Evergreen, XMetal Author en een eigen gebouwde acquisitiedatabase.
Het onderstaande plaatje geeft de kern van de werkzaamheden weer.
Van de cijfers moet je wel onder de indruk zijn ("zonder lijst" wil zeggen dat deze archieven niet geïnventariseerd zijn en geen inventaris (lijst) hebben)!
Gebruikers van de collecties zijn onderzoekers, studenten (o.a. politicologie, geschiedenis) en veel geïnteresseerden uit het buitenland waar het IISG grote bekendheid geniet.
Na deze algemene informatie over het instituut zij we in twee groepen rondgeleid langs de archieven van vakbewegingen, anarchistische bewegingen, linkse politieke partijen, vredesbewegingen en mensenrechtenorganisaties als Amnesty International, waarbij posters, foto's, film, geluidsbanden, boeken, tijdschriften en objecten werden getoond.
Zo hebben we de enig overgebleven pagina van het Kommunistisch Manifest van Karl Marx, de oorspronkelijke tekst van De Internationale, de duizelingwekkende collectie buttons (Ban de Bom) en speldjes, een krakersoutfit of het door de gevangenisdirectie geweigerde pakketje voor een gewetensgevangene in Azië, kunnen bewonderen.
Ook was er veel materiaal over gastarbeiders, zoals een advies van het Turkse Arbeidsbureau aan de arbeiders die naar het buitenland vertrokken uit 1963.
Wat opviel waren de aantallen en de diversiteit van de materialen zoals die in de foto’s zijn te zien. Een deelneemster gaf tijdens de rondleiding aan verrast te zijn door de netheid van de ruimtes. Een pluim dus. De etage van de nog niet verwerkte collecties kregen we niet te zien.
De afsluitende borrel met hapjes was gezellig, er werd veel genetwerkt.
Dank IISG en Marja Musson!
Het programma was:
| Locatie | Cruquiusweg 31 1019 AT Amsterdam, voor de route-omschrijving zie hun site |
| 15.45 | Ontvangst met koffie en thee |
| 16.00 | Korte introductie over het instituut en de rol van de afdeling Collecties |
| 16.15 | Rondleiding |
| 17.00 | Borrel |
